Etyka katolicka
Pojęcie i podział etyki katolickiej
- Etyka katolicka — od greckiego wyrazu ἦθος, ethos, zwyczaj, obyczaj, moralność — jest to nauka, która podaje normy, według których działania ludzkie mają być wykonane, aby były dobrymi i prowadziły ludzi do nieba.
- Etyka katolicka czerpie swe normy z Objawienia i rozumu oświeconego wiarą, a tym samym różni się od etyki naturalnej, która podaje normy postępowania, zaczerpnięte jedynie z rozumu.
- Etyka naturalna jest niewystarczająca i musi być uzupełniona przez etykę objawioną:
- Rozum nie jest w stanie poznać bez błędu, uznać za pewne, wszystkich praw moralnych nawet samej etyki naturalnej. Dowodem tego są rozliczne błędy lub chwiejne zapatrywania na polu etyki tak starożytnych jak nowoczesnych filozofów. Dlatego też etyka naturalna nie ma dosyć powagi przekonania ludzi o swej prawdziwości i do pozyskania szerokich warstw ludzkości, a przeciwnie etyka katolicka, opierająca się na objawieniu wszystkowiedzącego i najprawdomówniejszego Boga, objawieniu podanym do wierzenia przez widzialny, nieomylny Kościół, wolna jest od błędów i autorytet boski ma za sobą.
- Etyka naturalna:
- nie zna wielu prawd nadprzyrodzonych, które na życie ludzkie wielki wpływ wywierają, jak prawda o odkupieniu przez Syna Bożego, o łasce, o usprawiedliwieniu, o grzechu pierworodnym, o obecności Chrystusa w Sakramencie Ołtarza;
- nie zna celu nadprzyrodzonego, do którego człowiek jest faktycznie przeznaczony;
- nie zna też środków nadprzyrodzonych, które wzmacniając wolę człowieka, pomagają mu do cnoty, a które podaje etyka objawiona jak Sakramenty św., Sakramentalia, przykład Chrystusa i Świętych.
- Etyka naturalna zwykła tylko ziemskie podawać pobudki działania (korzyść własną lub drugich, piękność dobrego czynu, zgodność czynu z rozumem), pobudki słabe w chwili silnej pokusy; etyka katolicka podaje, oprócz pobudek naturalnych, pobudki nadprzyrodzone, daleko wyższe i silniejsze od ziemskich, jak nadprzyrodzoną miłość Boga i bliźniego, wieczne zbawienie, potępienie wieczne itp.
- Etyka katolicka dzieli się na ogólną i szczegółową. By czyn ludzki można nazwać moralnym, muszą zachodzić następujące warunki:
- czyn musi być wolny;
- musi człowieka prowadzić do celu mu przez Stwórcę wytkniętego;
- musi przeto być zgodny z normą moralności, którą jest prawo Boże i sumienie każdego człowieka. Czyn wolny zgodny z prawem Bożym i sumieniem jest dobrym, niezgodny złym.
Część ogólna etyki katolickiej obejmuje przeto następujące traktaty:
- Wolna wola człowieka i jej ograniczenia.
- Cel człowieka na ziemi,
- Norma moralności w ogólności i w szczególności,
- Dobry uczynek i cnota,
- Uczynek zły, czyli grzech.
Część szczegółowa
Człowiek może być uważany jako jednostka i jako członek społeczności: rodziny, państwa, kościoła. Obowiązki człowieka jako jednostki, odnoszą się do Boga, do siebie i do bliźnich. Stąd część szczegółowa etyki katolickiej mówi o obowiązkach człowieka:
- względem Boga;
- względem siebie;
- względem bliźnich;
- obowiązki człowieka, jako członka rodziny, państwa i kościoła.
Etyka katolicka
Cel ostateczny człowieka na ziemi
Celem ostatecznym człowieka na ziemi jest: 1. Oddać chwałę Bogu. Sama natura człowieka wskazuje mu na ten cel. Człowiek ma ...
Etyka katolicka
Wolna wola i poczytalność skutku czynu
Czynność nasza często sprowadza dobre lub złe skutki. Kto np. napisze budującą książkę, sprawia nią w czytelnikach dobre skutki; kto ...
Etyka katolicka
Ograniczenia wolnej woli
Chociaż człowiek jest w swym działaniu wolny, to przecież jego wolność działania może być ograniczona, a nawet zniesiona. A w ...
Etyka katolicka
Wolna wola
1. Wolna wola jest to zdolność swobodnego wyboru między jedną, a drugą czynnością. 2. O wolnej woli człowieka poucza nas: ...